Okrucieństwo to wg. Wikipedii “skłonność do zadawania, bez powodu albo dla własnej przyjemności, cierpień ludziom i zwierzętom (znęcanie się) lub lekceważenia ich cierpień i nieszczęść.” Okrucieństwo jest obecne w świecie od zawsze, jest ono nieuniknione szczególnie wśród zorganizowanych grup takich jak ludzkie społeczeństwa. Nie można powiedzieć, więc że szeroko rozumiany postęp, zarówno kulturalny, jak i technologiczny zmniejsza okrucieństwo, ale nie można wykluczyć wpływu postępu na obecny wygląd okrucieństwa.
Zgodnie z opinią Stanisława Lema (pisarza i filozofa) postęp cywilizacyjny zmniejsza okrucieństwo człowieka, w obliczu tak wielu konfliktów zbrojnych obecnych w XXI wieku trudno przyznać futurologowi rację. Jednak zdania S. Lema nie można rozpatrywać tylko w kontekście zastanej sytuacji. Dzięki edukacji i piętnowaniu przemocy ludzie nie akceptują już okrucieństwa. Dziś nie można pomyśleć o legalnym przeprowadzeniu egzekucji, czy karaniu ludzi torturami. Można więc zgodzić się częściowo ze zdaniem Lema, ponieważ obecnie ludzie znacznie częściej sięgają po rozwiązywanie problemów za pomocą dialogu, jednak nie można jednoznacznie stwierdzić o racji pisarza. Cywilizacja próbuje jedynie zmniejszyć ludzkie okrucieństwo, ale nadal nie robi tego skutecznie.
W wywiadzie* Stanisława Beresia przeprowadzonego z Andrzejem Sapkowskim możemy natomiast spotkać się z opinią zgoła odwrotną do przedstawianej przez filozofa. Zdaniem pisarza okrucieństwo na przestrzeni wieków ludzkiej historii nie zanikło, co zawarł w tych słowach “Od czasów, gdy Kain walnął Abla oślą szczęką w czerep, nic się nie zmieniło.”. Sapkowski zawiera w swojej wypowiedzi kilka zdań na temat negatywnego wpływu rozwoju technologicznego na ludzkie okrucieństwo. W tym przypadku należy przyznać pisarzowi rację, gdyż nieustannie ludziom dostarcza się nową lepszą broń, o większym polu rażenia, czy też większej skuteczności. Określenie użyte przez Andrzeja Sapkowskiego "user frendly" wobec broni, dokładnie obrazuję, jak daleko człowiek zaszedł, w ułatwianiu sposobów zadawania okrucieństwa. Rozwój technologiczny pozwala także na zabijanie milionów ludzi bez najmniejszego wysiłku, dziś przecież wystarczy nacisnąć odpowiedni guzik, aby zlikwidować całą populację niewielkiego państwa.
Postęp ma też wpływ na ludzką naturę. Pojedyńczy człowiek każdego dnia zderza się z ogromnymi ilościami przerażających wiadomości z całego świata. Często nadmiar informacji, każe nam ignorować okrucieństwo i przewinienia w naszej najbliższej okolicy. Można powiedzieć, że postęp prowadzi do zobojętnienia ludzkości.
Po porównaniu opinii obu twórców trzeba zatem stwierdzić, że postęp cywilizacyjny ma wpływ na wygląd współczesnego okrucieństwa, jednak nie zmienia on jego pierwotnej natury.
*wywiad - "Historia i fantastyka"